Internationaal bedrijfsleven onder druk door toename politieke risico’s en politiek geweld
- Grootste kans op internationaal conflict sinds einde van de Koude Oorlog
- Aantal terroristische aanslagen in westerse landen verdubbeld bij gelijk aantal slachtoffers. Dreiging IS neemt iets af.
- Politiek risico toegenomen in 11 landen
- Dreiging voor westerse toeleveringsketen reëel
Brussel, 12 april 2018 - De risico’s op politiek geweld nemen wereldwijd toe als gevolg van groeiende geopolitieke spanningen, de afbrokkeling van liberaal-democratische regeringen en de gevolgen van wereldwijde conflicten. De politieke risico’s zijn in 2017 in maar liefst elf landen gestegen. In slechts twee landen namen ze af.
Dat blijkt uit de Terrorism & Political Violence Risk Map en de Political Risk Map van risico- en verzekeringsadviseur Aon. Met deze kaarten brengt Aon de wereldwijde risico’s van terrorisme en politiek geweld en politieke risico’s voor organisaties in kaart.
Afbeeldingen
Onderstaande afbeeldingen zijn in hoge resolutie beschikbaar via www.aon.be/riskmap.
Terrorisme en politiek geweld: kans op internationale conflicten stijgt
Voor het derde jaar op rij zagen meer landen hun risicoratings stijgen (17) dan dalen (6). Maar liefst 46 landen (22% van het totaal) lopen nu hoge of ernstige risico’s.
Verder blijkt dat in 2017:
- 40% van alle landen blootstond aan risico’s op terrorisme en sabotage;
- 60% met risico’s op civiele onrust te maken had;
- en 33% met risico’s op opstanden, oorlog of coups.
Niet eerder na de Koude Oorlog was de kans op internationale conflicten zo groot als nu. Vooral door groeiende geopolitieke concurrentie en zwak internationaal politiek leiderschap is het risico op gewapende conflicten in veel landen gelijk gebleven of zelfs gestegen. Niet alleen binnen veel westerse landen groeit de maatschappelijke verdeeldheid ten aanzien van politieke, economische en maatschappelijke kwesties. Ook westerse machten onderling komen steeds vaker tegenover elkaar te staan door complexe internationale dreigingen en risico’s. In het algemeen nam de wereldwijde veiligheid voor internationale bedrijven af, terwijl de strategische onzekerheid groeide.
Terwijl het aantal terroristische aanslagen in westerse landen grofweg verdubbelde (van 96 in 2016 naar 204 in 2017), bleef het aantal slachtoffers (1.092) ongeveer gelijk. Per saldo werden terreuraanslagen in het westen dus minder dodelijk.
IS boet in aan dreiging
De wereldwijde invloed van Islamitische Staat (IS) lijkt zijn piek te hebben gehad, al is de dreiging van de terroristische groep zeker nog niet weg. In totaal claimde IS in 2017 aanslagen in 29 landen, verdeeld over vijf continenten. Dat is hetzelfde aantal landen als in 2016; in 2015 kregen 19 landen met aanslagen te maken. De verwachting is dat dit aantal in 2018 daalt.
Vooral de toerismesector, een zeer geliefd doelwit van terroristen, zal zich moeten blijven wapenen tegen de risico’s van toenemend terrorisme. Wereldwijd waren in 2017 maar liefst 35 terroristische aanslagen tegen bedrijven in deze sector gericht. Notoire doelwitten zijn hotels, resorts, nachtclubs, de burgerluchtvaart en drukbezochte bezienswaardigheden in grote steden.
Politieke risico’s: verstoring leveranciersketens door klimaatverandering
Wereldwijd gezien namen de politieke risico’s in 2017 in elf landen toe; in slechts twee landen namen ze af. De hardnekkigheid van politieke risico’s blijkt ook uit de toename van politiek geweld en verstoorde leveranciersketens. In steeds meer landen groeit het risico op een verstoring van de ‘supply chain’ als gevolg van klimaatverandering en onzekere begrotingen.
Door de opkomst van China als economische wereldspeler richten Aziatische landen zich qua handel meer en meer op China in plaats van op de Verenigde Staten (VS). Daar waar in 2000 nog bijna een kwart (23%) van de Aziatische export naar de VS ging, was dat de afgelopen jaren nog maar 12%. Andersom verdubbelde de export die naar China gaat de afgelopen tien jaar tot ongeveer 23%.
In Latijns-Amerika nemen de politieke risico’s toe in de aanloop naar een druk verkiezingsjaar. Grote hervormingen in Brazilië staan daardoor on-hold; in Mexico groeit de angst dat hervormingen worden teruggedraaid. In diverse grote landen dreigen populistische regeringen de macht te krijgen. Ook in kleinere landen neemt de politieke onrust toe.
In Afrika groeiden de risico’s voor bedrijven het hardst. Aanhoudende binnenlandse conflicten, de erosie van democratisch bestuur en een groeiend aantal corruptieschandalen leidden tot meer politiek geweld. Groeperingen zoals IS en Boko Haram profiteren van de toenemende instabiliteit in Afrika. Het Midden-Oosten huisvest nog steeds diverse landen met de hoogste risico-ratings wereldwijd, zoals Irak, Syrië, Yemen en Egypte. Doordat de bijkomende instabiliteit en het geweld vaak snel overslaan naar aangrenzende landen, staan in deze hele regio de handel en het toerisme onder druk.
Stijgers en dalers
In totaal zijn 163 landen in 2017 beoordeeld op hun gevoeligheid voor maatschappelijke onrust, terrorisme, sabotage, opstanden, oorlog of coups. Per saldo werd de situatie wereldwijd minder veilig. De risicoscores namen toe in Bosnië & Herzegovina, Ethiopië, Finland, Honduras, Macedonië, Myanmar, Noord-Korea, Noorwegen, Polen, Slowakije, Spanje, Togo, Trinidad & Tobago, Tsjechië, Venezuela, Wit-Rusland en Zuid-Korea.
In Angola, Gambia, Kenia, Madagaskar, Portugal en Zimbabwe namen de risico’s juist af.
Veiligheidsmaatregelen tegen terrorisme en politieke risico’s vergen inzicht en een accuraat Risk Management Plan
“Ook in België zijn er vragen en zorgen bij bedrijven en instellingen over terrorisme en politieke risico’s”, aldus Philip Alliet, CEO Aon Risk Solutions Belgium & Country Manager BeLux. “Bij bedrijven die internationaal actief zijn stijgen de operationele risico’s voortdurend. Ook terrorisme en politieke risico’s staan vandaag hoog op de agenda. 8% van de terroristische aanslagen richtten zich specifiek op bedrijven en drie kwart daarvan viseerden olie en gas, mijnbouw, transport, bouwnijverheid of kritische infrastructuur. Maar ook de politieke gebeurtenissen kunnen vandaag een sterke impact hebben op de groei en continuïteit van een bedrijf.
België heeft een zeer open economie. Bijgevolg opereren veel medewerkers, productie-eenheden, klanten en leveranciers van onze Belgische bedrijven in een steeds complexere omgeving. Dat betekent dat ook de impact op werknemers, infrastructuur en operaties moet worden in kaart gebracht, en dat er pro-actief over operationele en financiële oplossingen moet worden nagedacht. Aangepaste plannen voor medewerkers in risicogebieden, het veel dynamischer plannen en verzekeren van de supply chain, het managen van cash-flow en wisselkoersen, de bescherming van productie-eenheden vallen niet langer weg te denken in gezond bedrijfsbeleid. Dit zorgt ervoor dat de dynamiek rond het management van onze internationale bedrijven inhoudelijk sterk veranderd is. Veel bedrijven werken nog veel intensiever dan voorheen op een strategisch en effectief risk management beleid. Inclusief regelmatige reviews door management committees en raden van bestuur. Bovendien vinden ze steeds vaker oplossingen in de verzekeringsmarkt. Daar heeft de permanente toevloed van kapitaal gezorgd voor innovatieve risicodekkingen die vaak ook heel competitief zijn. Bedrijven die vandaag internationaal opereren, doen er verstandig aan deze risico-analyse te maken. Experts kunnen hierbij helpen om tegelijk advies te verlenen om de negatieve gevolgen van elk scenario optimaal in te dijken”