Werkgevers zijn verplicht om hun werknemers te verzekeren tegen arbeidsongevallen. Op dat vlak informeren we u graag over twee belangrijke nieuwigheden:
- een uitbreiding van de bescherming van telewerkers, die al in voege is
- de toepassing van de arbeidsongevallenwet op de kleine statuten, die voorzien is voor 1 januari 2020
Telewerkers beter verzekerd tegen arbeidsongevallen
Heel wat werknemers krijgen in ons land de mogelijkheid om op occasionele of structurele basis thuis te werken. Inzake telewerk behoort België dan ook tot het koppeloton van Europa, zo stelde SD Worx vorig jaar nog. Maar de bescherming van telewerkers tegen arbeidsongevallen was tot voor kort niet optimaal geregeld. Sinds 27 januari is daar verandering in gekomen.
Om van een arbeidsongeval te kunnen spreken, moet het ongeval tijdens en door de uitvoering van de arbeidsovereenkomst gebeurd zijn. Bij telewerkers is het niet altijd eenvoudig om dit te beoordelen. Daarom werd er een onderscheid gemaakt tussen ‘structurele telewerkers’, die bijvoorbeeld op vaste dagen thuiswerken, en ‘occasionele telewerkers’. Bij structurele telewerkers gold er een vermoeden van bewijs, bij occasionele telewerkers niet. Dit onderscheid wordt met de nieuwe wet weggewerkt.
Zo wordt er voortaan van uitgegaan dat een ongeval van een telewerker gebeurd is tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst (behoudens het tegenbewijs geleverd wordt), als aan de volgende voorwaarden voldaan is:
- Het ongeval gebeurde op een plaats die expliciet vermeld wordt als ‘werkplaats’ in een document dat het telewerk regelt. Worden er in dit document geen plaatsen vermeld, dan worden de woonkamer of andere plaatsen waar de werknemer gewoonlijk werkt, als de werkplaatsen beschouwd.
- Het ongeval vond plaats op een moment dat binnen de in de overeenkomst aangeduide arbeidsuren valt. Zijn er in het document geen specifieke arbeidstijden opgenomen, dan gelden de werkuren die de thuiswerker in het bedrijf zelf zou moeten naleven.
Deze regels gelden ook voor telewerkers in de publieke sector.
Het spreekt dus voor zich dat een gedetailleerd document dat het telewerk regelt, veel problemen kan vermijden.
Arbeidswegongeval
Een ongeval op weg naar of van het werk is gedekt in de arbeidsongevallenverzekering. Zelfs als werknemers een omweg maken om hun kinderen naar school te brengen, is dat gedekt in de arbeidsongevallenverzekering. Bij telewerkers is er evenwel geen verplaatsing van en naar het werk. Maar dit neemt niet weg dat ook thuiswerkers bijvoorbeeld hun kinderen naar school of de opvang moeten brengen. Met de nieuwe wet zijn telewerkers ook gedekt tijdens het wegbrengen of ophalen van de kinderen en tijdens de verplaatsing tussen hun woonplaats en de plaats waar ze lunchen of hun middagmaal kopen.
Arbeidsongevallenwet aangepast voor kleine statuten
Met ingang van 1 januari 2020 zal de wet op de Arbeidsongevallen ook van toepassing zijn op de meeste personen die worden tewerkgesteld in de zgn. kleine statuten, nl. mensen die werken tegen betaling in het kader van een opleiding. Concreet gaat het om stage-, leer- of ervaringsovereenkomsten. Tot nu toe valt het merendeel van dergelijke werknemers niet onder de bescherming van de wet op de Arbeidsongevallen, ook al worden zijn aan gelijkaardige risico’s blootgesteld als hun collega’s die arbeider of bediende zijn.
Vanaf 2020 zal de wet op de Arbeidsongevallen ook gelden voor de meeste personen met een stage-, leer- of ervaringsovereenkomst (voornamelijk studenten), die arbeidsprestaties verrichten in omstandigheden die vergelijkbaar zijn met die van de werknemers, binnen een extern bedrijf dat losstaat van de onderwijsinstelling of het centrum voor beroepsopleiding waar zij de rest van hun opleiding volgen. Voor alle duidelijkheid: de buiten een wettelijk kader georganiseerde opleidingen vallen hier niet onder en blijven dus uitgesloten van de wet op de Arbeidsongevallen. Hiervoor kunnen wel polissen in gemeen recht onderschreven worden.
Verplichtingen voor de werkgever
De werkgever zal vanaf volgend jaar voor de stagiairs en hun prestaties een Dimona-aangifte moeten opstellen, zelfs als ze geen RSZ-bijdragen moeten betalen. Er wordt wel in een overgangsperiode voorzien.
Wat met uw verzekeringscontracten?
Als de werkgever al een arbeidsongevallenverzekering heeft, dan worden de betrokkenen automatisch verzekerd. Is er nog geen arbeidsongevallenverzekering, dan zal een nieuwe polis afgesloten moeten worden met ingang van 1 januari 2020. Heeft de werkgever een polis gemeen recht, dan heeft elke verzekeraar de keuze inzake het beheer van de lopende contracten gemeen recht.
Aon zal u alleszins in de komende maanden verder op de hoogte houden van eventuele wijzigingen van de contracten in uw verzekeringsportefeuille.