Dekkingsgraden stabiliseren in juli

Rotterdam, 3 augustus 2020 – De gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen is in juli stabiel gebleven op 93%. Het herstel van de aandelenmarkten zette verder door, maar de rente daalde ook. Dit vlakte het positieve effect van de aandelen grotendeels af.

Dat blijkt uit de Pensioenthermometer van Aon, wereldwijd dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen, die dagelijks de hoogte van de gemiddelde dekkingsgraad bijhoudt.

De beleidsdekkingsgraad, gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden, daalde naar 95%. Deze dekkingsgraad ligt boven het aangepaste tijdelijke wettelijk vereiste minimum van 90%. De hogere dekkingsgraden van voor de coronacrisis zullen echter in dit gemiddelde nog vervangen worden door de huidige lagere dekkingsgraden. Het is nog maar zeer de vraag of alle fondsen uit de gevarenzone zijn aan het eind van het jaar.

Rente gedaald, verplichtingen gestegen

Het akkoord over het herstelfonds van de Europese Unie en de mededeling van de Fed om de rente voorlopig laag te houden duwden de rente in juli verder omlaag. Per saldo daalde de rente met gemiddeld 6 basispunten sinds vorige maand. De 30-jaarsrente eindigde op een niveau van -0,06%. De gehele rentecurve is onder 0% komen te liggen. De Ultimate Forward Rate (UFR), waarmee pensioenfondsen de waarde van hun toekomstige verplichtingen berekenen, bleef stabiel op 1,9%. Door de rentedaling nam de waarde van de verplichtingen per saldo met 1,3% toe.

Stijging vermogen pensioenfondsen houdt aan

Juli was een volatiele maand voor financiële markten. Pensioenfondsen behaalden uiteindelijk een positief rendement. De maand begon goed met een stijging van aandelenmarkten en dalende spreads op de kredietmarkten. Deze daling was het gevolg van een akkoord in de Europese Unie over het herstelfonds van € 750 miljard en een positief ontvangen rapport in de VS waarin gesproken werd over een omzetstijging van 7,5% van de detailhandel. Tevens gaf de Fed aan dat zij het beleid voorlopig zeer ruim houden en de rente laag.

De beleggers werden in de loop van de maand nerveus door de oplopende spanningen tussen de Verenigde Staten en China, stijgende besmettingscijfers in de Verenigde Staten en de toespraak waarin de Fed zorgen uitte over het economische herstel door de oplopende besmettingscijfers. Daarnaast lieten de werkloosheidscijfers in de Verenigde Staten voor het eerst sinds maart een stijging zien.

Op de financiële markten stegen de wereldwijde aandelen met circa 1,7%, waarbij de aandelen van ontwikkelde markten en opkomende markten met respectievelijk 1,3% en 3,5% stegen. Ondanks het wisselende sentiment was er ook afname van de kredietrisico’s waarneembaar met dalende spreads, wat binnen de vastrentende waardenportefeuille zorgde voor positieve rendementen, zoals voor bedrijfsobligaties, high yield en emerging market debt. De rente daalde in juli en dat had een positief effect op de staatsobligaties en renteswaps, waardoor de vastrentende waardenportefeuille met 2,2% steeg. De totale portefeuille steeg deze maand met 1,7%.

Kortingsdreiging niet volledig afgewend

Met de uitwerking van het pensioenakkoord wordt de vrijstellingsregeling van vorig jaar ook dit jaar ingezet. Dat betekent dat pensioenfondsen met een dekkingsgraad boven de 90% de pensioenen niet hoeven te korten. Uit de kwartaalcijfers van De Nederlandsche Bank blijkt dat de gemiddelde dekkingsgraad per eind juni gelijk is aan 93%. Omdat het een gemiddelde is zal een aantal fondsen zich hieronder bevinden. Dit geldt specifiek voor de grote fondsen ABP (85,2% actuele dekkingsgraad per eind juni) en Zorg en Welzijn (85,9% actuele dekkingsgraad per eind juni). Het is dus maar de vraag of met de grens van 90% iedereen uit de gevarenzone is eind van dit jaar. Er is een kans dat er toch beperkte kortingen doorgevoerd gaan worden aan het eind van dit jaar.

Premieverhoging of versobering van de regeling

Eind 2019 kregen de fondsen al te maken met dalende rente en/of lagere rendementsverwachtingen, wat ertoe leidde dat in 2020 ofwel de premie verhoogd werd, dan wel de regeling versoberd. Richting 2021 zal er bij veel fondsen opnieuw sprake zijn van een premieverhoging of verdere versobering van de regeling. Een aantal fondsen waarschuwde al dat de premie omhoog moet. Het gaat hierbij soms wel om tientallen procenten. In veel sectoren is er, juist nu in crisistijd, geen ruimte om de premie te verhogen. Daardoor is de verwachting dat bij veel fondsen de opbouw verlaagd zal worden. Minister Koolmees riep op om de huidige pensioenopbouw zoveel mogelijk te continueren tegen vergelijkbare kosten en premies. “Veel pensioenfondsen zullen het moeilijk krijgen met deze oproep. Tot het moment dat pensioenfondsen daadwerkelijk overgaan naar het nieuwe contract, blijven veel fondsen geconfronteerd worden met de lage rente, met een hogere premie of lagere opbouw tot gevolg”, zegt Frank Driessen, Chief Executive Officer van Aon Retirement & Investment. “De huidige economische omstandigheden ten gevolge van de coronacrisis, met lage rentes als gevolg van het steunpakket, maken het voor pensioenfondsen erg lastig. Door deze situatie zou het zo maar kunnen zijn dat pensioenfondsen liever niet wachten tot 2026, maar al eerder over willen gaan naar het nieuwe contract.” Een en ander zal afhangen van hoe de coronacrisis zich verder ontwikkelt, hoe snel er zicht is op een vaccin en hoe het economisch herstel dan zal zijn.