Pensioenen hard geraakt door coronavirus

Rotterdam, 2 maart 2020 – De gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen heeft in februari een klap van 6% gekregen en liep daardoor terug van 101% naar 95%. Er is maar één woord dat februari typeert en dat is coronavirus. Door deze dreiging ontstond onrust op de financiële markten en een vlucht naar save havens, waardoor de rente in februari verder daalde. De aandelen kregen behoorlijke klappen.

Dat blijkt uit de Pensioenthermometer van Aon, wereldwijd dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen, die dagelijks de hoogte van de gemiddelde dekkingsgraad bijhoudt.

De beleidsdekkingsgraad, gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden, bleef stabiel op 102%. Deze dekkingsgraad ligt hoger dan het aangepaste tijdelijke wettelijk vereiste minimum van 100%. Kortingen zijn voor eind 2020 echter nog steeds een realistisch scenario, zeker gezien de actuele dekkingsgraad onder de 100%.

Rente gedaald, verplichtingen gestegen

Na de daling van de rente in de laatste weken van januari zette deze door in februari. De rente daalde met gemiddeld 15 basispunten sinds vorige maand. De 30-jaarsrente eindigde op een niveau van 0,127%. De Ultimate Forward Rate (UFR), waarmee pensioenfondsen de waarde van hun toekomstige verplichtingen berekenen, daalde naar 2,0%. Door de rentedaling nam de waarde van de verplichtingen per saldo met ongeveer 4% toe.

Vermogen pensioenfondsen daalt

Februari stond in het teken van de uitbraak van het corona-virus. Beleggers waren in het begin van de maand al ongerust. De aandelenmarkten stonden onder druk. Al snel verdween deze ongerustheid – hoewel van tijdelijke aard - door de positieve berichten over de Amerikaanse economie en goede bedrijfsresultaten waardoor aandelenmarkten recordhoogtes bereikten.

In de laatste week van de maand begon het bij beleggers door te dringen dat economische gevolgen van de uitbraak van het virus veel groter zijn dan verwacht. De economische gevolgen blijven niet beperkt tot China. Door het verstoren van wereldwijde productieketens en reisrestricties bij bedrijven, is de impact op de bedrijfsresultaten wereldwijd voelbaar. Ondertussen dook het virus ook op in Italië en Zuid-Korea. Ongerustheid van beleggers sloeg om in paniek en dat zorgde voor de slechtste week op de aandelenbeurzen sinds 2008. De Chinese economie draaide zelfs in de crisis van 2008 beter.

Wereldwijd daalden aandelen in korte tijd 10% vanaf de top, olieprijzen daalden en ook de lange rente, de 30-jaars swaprente, daalde 0,3%. Beleggers verwachten nieuwe monetaire maatregelen van de centrale banken om de economie op gang te houden.

De vastrentende waarde portefeuille steeg in februari uiteindelijk met ongeveer 2% door de rentedaling, ondanks het toegenomen kredietrisico. De aandelenmarkten van ontwikkelde markten daalden met ruim 7%, waarbij aandelen van opkomende landen met -4,4% wat minder geraakt werden. Per saldo eindigde de portefeuille ongeveer 2% in de min.

Pensioenakkoord onhoudbaar door verslechterde financiële situatie

Met een gemiddelde dekkingsgraad van ruim onder de 100% stevenen opnieuw miljoenen mensen af op een korting op hun pensioen per het einde van dit jaar. Dat legt een bom onder het pensioenakkoord en de door het uitstel van minister Koolmees gecreëerde rust is als bij een donderslag verdwenen. Het laatste heilige huisje van het kabinet lijkt nu te sneuvelen: de rekenrente. Werd tot op heden vastgehouden aan de risicovrije rente, lijkt nu het aanpassen van de rente bespreekbaar. “Aangezien het nieuwe pensioencontract een ander karakter heeft en meer onzekerheid kent, kan een andere rekenrente meer passend zijn en recht doen aan het risico in het pensioencontract”, zegt Frank Driessen, Chief Executive Officer van Aon Retirement & Investment.“Het is wat ons betreft wel van belang om vooraf duidelijke regels met elkaar af te spreken en daar ook aan vast te houden.” Het blijven zeer onzekere tijden en het is de vraag hoe hard de corona-crisis de wereldwijde economieën nog verder gaat raken.