Dekkingsgraden pensioenfondsen blijven ook in oktober stijgen
- Mooie beleggingsrendementen kleuren oktober
- Druk om te indexeren steeds hoger
Rotterdam, 1 november 2021 - De indicatieve gemiddelde dekkingsgraad* van de Nederlandse pensioenfondsen is in oktober gestegen van 110% naar 112%. De rentecurve kantelde; de korte rente steeg, maar de lange daalde juist. De beleggingsresultaten pakten de trend van de eerste helft van het jaar op, na een terugval vorige maand, en noteerden een flinke plus. De stijging van de dekkingsgraad zet hiermee door.
Dit constateert Aon, wereldwijd dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen, die door middel van haar Pensioenthermometer dagelijks de hoogte van de gemiddelde dekkingsgraad bijhoudt.
De indicatieve beleidsdekkingsgraad, gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden, is gestegen naar 107%. Deze dekkingsgraad ligt boven het aangepaste tijdelijk wettelijk vereiste minimum van 90%. Aangezien deze dekkingsgraad van 107% een gemiddelde betreft, zijn er ook fondsen met een lagere beleidsdekkingsgraad.
Rente gedaald in oktober, verplichtingen gestegen
Afgelopen maand kantelde de rentecurve: de korte rente steeg, maar de lange rente daalde. In een maand tijd daalde per saldo de risicovrije rente inclusief UFR over de eerste 40 jaar met gemiddeld 4 basispunten. De verplichtingen stegen daardoor met 1,7%.
Aandelenmarkten toch weer hoger
Oktober begon met zorgen op de financiële markten over inflatie als gevolg van sterke economische vraag en het achterblijven van de productieketens, waardoor prijzen voor chips, energie en transportkosten flink zijn gestegen. De kerninflatie in de US bedroeg op jaarbasis 5,2% in september, en zonder energie- en voedingskosten 4%. Inmiddels heeft de Fed een plan laten doorschemeren met geleidelijke afbouw van het volledige opkoopprogramma van $120 miljard in mei 2022.
De Chinese economie groeide echter in het laagste tempo in een jaar als gevolg van een vertraging op de vastgoedmarkt en doordat energietekorten de fabrieksproductie troffen. Het Chinese bruto binnenlands product groeide in het derde kwartaal met 4,9% op jaarbasis minder dan verwacht.
Op het politieke vlak laaiden de spanning tussen China en Taiwan op toen Xi Jinping, de president van China, erop aandrong dat vreedzame hereniging tussen de twee landen 'moet worden vervuld'. De Taiwanese president, Tsai Ing-Wen, verklaarde dat Taiwan niet zou ‘buigen’ voor de druk van Peking.
Ondanks angst voor blijvende hoge inflatie en een iets zwakkere Chinese economie, waren bedrijfsresultaten van derde kwartaal over het algemeen goed, waardoor de aandelen de weg omhoog vonden. Vooral de aandelen van ontwikkelde markten en beursgenoteerd vastgoed stegen met ruim 5%, en die van opkomende markten maar met 1% vanwege de achterblijvende Chinese groei. De rentecurve draaide deze maand. De korte rente steeg, waardoor vooral bedrijfsobligaties en emerging markt debt een negatief rendement behaalden. De lange rente daalde waardoor de gehele vastrentende portefeuille steeg met ongeveer 2,5% door positief rendement van lange obligaties. Op totaalniveau behaalde de portefeuille een resultaat van ongeveer 3,5%.
Druk om te indexeren steeds hoger
Nu de dekkingsgraden blijven stijgen en de pensioenfondsen in totaliteit 2.000 miljard euro in kas hebben is het voor veel mensen onbegrijpelijk dat de pensioenfondsen niet tot indexeren overgaan. Dit heeft er alles mee te maken dat onder de huidige regels veel fondsen nog niet kunnen indexeren. Staatsscretaris Wiersma heeft inmiddels toegezegd dat het mogelijk wordt om met terugwerkende kracht te indexeren vanaf 105% dekkingsgraad, als de stelselherziening wordt goedgekeurd door het parlement. Ondertussen wordt de maatschappelijke druk om te indexeren alleen maar groter. Er is zelfs een rechtszaak aangespannen door deelnemers van pensioenfonds PMT tegen het pensioenfonds voor het gemis aan indexatie. “Ik kan mij voorstellen dat deelnemers graag zien dat hun uitkering geïndexeerd wordt”, zegt Frank Driessen, chief executive officer van Aon’s Retirement Solutions. “Er is een hele generatie die al zo’n 10-12 jaar geen indexatie heeft gehad. Toch willen wij meegeven nog even geduld te hebben.” Met de overgang naar het nieuwe systeem zullen de uitkeringen direct naar de huidige inzichten zo’n 10%-20% hoger worden. Door die overgang wordt dus waarschijnlijk in één keer de gemiste indexatie goed gemaakt.
Deelnemers voorbereiden
De uitkeringen onder het nieuwe systeem zullen meer mee gaan bewegen met de rendementen van de fondsen. Dit sluit aan bij de wens van veel gepensioneerden die de fondsen goede rendementen zien maken. Dit betekent wel dat de uitkeringen eerder verhoogd, maar ook eerder verlaagd zullen worden. Driessen: “Het is belangrijk deelnemers voor te bereiden op het schommelen van hun pensioenuitkering in het nieuwe stelsel. Het is ontzettend mooi dat de uitkering in één keer een stuk verhoogd kan worden, maar bereid deelnemers erop voor dat ze niet alles in één keer spenderen, maar ook een buffertje aanhouden om eventuele verlagingen van de uitkering op te vangen.”
* Disclaimer
Aon houdt op dagbasis de dekkingsgraad bij van het geschatte gemiddelde Nederlandse pensioenfonds. Zowel de beleggingsrendementen als de rentetermijnstructuur worden op dagbasis aangepast aan de ontwikkelingen op de financiële markten. Ook geven wij de benodigde dekkingsgraad weer. Samen zegt dit iets over de kwaliteit van de financiële positie van het gemiddelde fonds. Dit geeft een goede indicatie van de ontwikkelingen bij de pensioenfondsen in Nederland. De samenstelling van de pensioenfondsen in Nederland is heel divers. Van hele grote fondsen als het ABP en Pensioenfonds Zorg en Welzijn tot kleine pensioenfondsen met soms maar enkele deelnemers. Aon heeft de samenstelling van het gemiddelde pensioenfonds gebaseerd op door De Nederlandsche Bank (DNB) en andere partijen gepubliceerde karakteristieken. Hier zit een vertraging in, omdat de statistieken altijd een maand achter lopen. De gemiddelde dekkingsgraad van Aon betreft een inschatting van de gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen. Wij gebruiken een prognosemodel. De werkelijke gemiddelde dekkingsgraad kan en zal afwijken van deze inschatting. Voor de werkelijke gemiddelde dekkingsgraad verwijzen wij naar de statistieken van DNB.