Licht herstel dekkingsgraad pensioenfondsen in februari
- Stijging rente zorgt voor stijging dekkingsgraad
- Oorlog in Oekraïne levert zorgen op over indexatiemogelijkheden
Rotterdam, 1 maart 2022 – Na de daling van de dekkingsgraad van pensioenfondsen in januari laat februari een herstel zien dankzij de opgelopen rente. De Russische inval in Oekraïne levert echter zorgen op over het herstel van de dekkingsgraad en daarmee ook de indexatiemogelijkheden voor de fondsen.
De indicatieve* gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen is in februari gestegen naar 114%. De aandelen, bedrijfsobligaties en EMD kregen met tegenslag te maken. De rente steeg echter fors vanwege de verwachting dat de ECB weleens sneller dan ingeprijsd een renteverhoging zou kunnen doorvoeren, net zoals de Amerikaanse Centrale Bank (FED) dat heeft aangekondigd. Hierdoor was de daling bij de verplichtingen groter dan bij de beleggingen, wat een positief effect heeft op de dekkingsgraad.
Dat blijkt uit de Pensioenthermometer van Aon, wereldwijd dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen, die dagelijks de hoogte van de gemiddelde dekkingsgraad bijhoudt.
De indicatieve beleidsdekkingsgraad, gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden, steeg in februari naar 110%. Indexaties lijken nog steeds in zicht, maar er moeten geen verdere klappen vallen.
Hectische maand februari door oplopende spanningen
Februari begon met verder stijgende inflatie door hoge gas- en olieprijzen, mede als gevolg van oplopende spanningen door de grote troepenopbouw van Rusland langs de grens van de Oekraïne. De risico's op de markten liepen op vanwege aankondiging dat de ECB, net als andere centrale banken, ook sneller dan verwacht een renteverhoging kon doorvoeren.
De spanningen tussen Oekraïne en Rusland escaleerden en uiteindelijk viel Rusland afgelopen week Oekraïne binnen, nadat de Russische president Vladimir Poetin aankondigde dat het land een "speciale militaire operatie" in dat land zou uitvoeren. Verschillende Oekraïense steden, waaronder de hoofdstad Kiev, worden zowel op de grond als in de lucht aangevallen. Eerder beval president Poetin troepen naar Oost-Oekraïne na de erkenning van twee door Moskou gesteunde separatistische regio's, Donetsk en Luhansk.
Als vergelding hebben de VS, het VK, de Europese Unie en andere bondgenoten, waaronder Japan, Canada, Australië en Zuid-Korea, Rusland een lijst met sancties opgelegd. De tegoeden van president Poetin en zijn minister van Buitenlandse Zaken, Sergei Lavrov, zijn bevroren. Van belangrijke banken zoals Sberbank en VTB bank zijn tegoeden bevroren en ook kunnen zij het Swift-betalingssysteem niet langer gebruiken. Er zijn daarnaast sancties opgelegd aan hoge Russische functionarissen en bedrijven. Als reactie op de strenge sancties van de westerse bondgenoten en de verdere escalatie van de Oekraïense oorlog, heeft president Poetin de Russische nucleaire strijdkrachten bevolen om zeer alert te zijn.
De grootste reactie op de markten was met name zichtbaar op de grondstoffenmarkten, waar de prijs van olie en vooral gas hard opliepen en beleggingen in commodities 8% in waarde stegen.
De aandelenmarkten van ontwikkelde en opkomende markten daalden met ongeveer 3% en dat gold ook voor beursgenoteerd vastgoed. De hogere rente en de toegenomen kredietrisico's zorgden voor een negatief rendement op bedrijfsobligaties (-2,5%), high yield (-2,5%) en emerging debt (-4,5%). De lange rente steeg waardoor de gehele vastrentende portefeuille met bijna 6% daalde. Op totaalniveau behaalde de portefeuille een negatief resultaat van ongeveer 3,5%.
Swaprente gestegen, verplichtingen gedaald en zorg over komende maanden
De rente steeg fors in februari. De 30-jarige swap steeg bijvoorbeeld met 0,3%. De hogere rente heeft een negatief effect op de waarde van de verplichtingen. Per saldo daalden de verplichtingen met 5,5%.
Hoewel de dekkingsgraad dus wat verbeterd is als gevolg van de rentestijging is er voldoende reden tot zorg voor de effecten van een nog verdere escalatie van de situatie in Oekraïne in de komende maanden. In de afgelopen maanden bleek al hoe afhankelijk de dekkingsgraad is van marktontwikkelingen. Eén negatieve maand kan het herstel van de dekkingsgraad al teniet doen en daarmee indexatiemogelijkheden negatief beïnvloeden, gegeven de versoepeling van de indexatieregels die dit jaar van kracht moet worden.