Dekkingsgraden pensioenfondsen blijven stijgen
- Rentestijging en goede aandelenrendementen oorzaak stijging dekkingsgraden
- Deelnemersinformatie cruciaal bij pensioenhervorming
Rotterdam, 1 maart 2024 - De stijging van de rente die in januari is ingezet zet in februari door. In combinatie met goede aandelenrendementen zorgt dit voor een stijging van de dekkingsgraden. De indicatieve* gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen is gestegen naar 118%.
De indicatieve beleidsdekkingsgraad, gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden, stabiliseerde in februari op 119%.
Dat blijkt uit de Pensioenthermometer van Aon, wereldwijd dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen, die dagelijks de hoogte van de gemiddelde dekkingsgraad bijhoudt.
Nieuwe records op de aandelenmarkten
In februari werd een aantal records verbroken op de aandelenbeurzen. Zo sneuvelde het oude record van 1989 bij de Japanse Nikkei 225 index. De S&P 500-index bereikte voor het eerst het niveau van 5000. Dit kwam door de positieve vooruitzichten in een solide resultatenseizoen, afnemende inflatiecijfers en tekenen van economische veerkracht. De Amerikaanse samengestelde inkoopmanagersindex (PMI) bleef 51,4 in expansiegebied, terwijl deze in Duitsland op 46,1 uitkwam. Dit duidt op mogelijke krimp. Daarnaast hield in februari de dalende trend aan van favoriete Amerikaanse inflatiemaatstaf van de Fed, de personal consumption expenditures index. Deze daalde met 0,2% tot 2,4%. Dit kan de Fed aanmoedigen om te starten met verlagen van de beleidsrente.
Het goede sentiment in februari deed aandelen stijgen met 4,7%. Aandelen van ontwikkelde markten stegen met 4,6% en emerging markets aandelen stegen met 5,2%. De Chinese aandelenmarkt deed het goed. De People's Bank of China verlaagde de vijfjaarsrente voor hypotheken met 25 basispunten tot 4,2% om de worstelende vastgoedsector van het land te ondersteunen.
De vastrentende portefeuille daalde met 1,3% als gevolg van de stijgende rente. De meer risicovolle obligaties hadden minder last van de rentebewegingen, zo daalden credits (-0,9%) en stegen high yield (0,8%) en emerging markets hard currency (0,9%). Het totale rendement van de portefeuille bedroeg deze maand 1,7%.
Swaprente gestegen, verplichtingen gedaald en vermogen gestegen in februari
Per saldo steeg in een maand tijd de risicovrije rente over de eerste veertig jaar met gemiddeld 11 basispunten. De Ultimate Forward Rate (UFR), waarmee pensioenfondsen de waarde van hun toekomstige verplichtingen berekenen, kwam uit op 1,4%. Door de rentestijging nam de waarde van de verplichtingen af met ongeveer 1%. Door de stijging van het vermogen in januari met circa 1,7% steeg de indicatieve* dekkingsgraad per saldo met ongeveer 3%.
Beleggingsbeleid heeft de aandacht
De overgang naar het nieuwe stelsel komt voor veel fondsen dichterbij en inmiddels zien de dekkingsgraden er weer goed uit. Dit maakt de discussie actueel of de dekkingsgraad beschermd moet worden in de aanloop naar het nieuwe stelsel. "Wij zien dat dit onderwerp volop op bestuurstafels wordt besproken", zegt Frank Driessen, Director Wealth Solutions, Aon Nederland. Daar zijn verschillende varianten voor, waaronder het gebruik van opties. Er zijn ook fondsen die in aanloop naar het nieuwe stelsel juist alvast meer risico willen nemen. Hiermee sorteren ze voor op het nieuwe stelsel en hopen ze dat de dekkingsgraad aantrekt door extra rendement.
Deelnemers meenemen
Inmiddels zijn de eerste transitieplannen gepubliceerd en dit jaar wordt hard gewerkt bij de sociale partners die nog niet zo ver zijn. Ook de eerste implementatieplannen zijn inmiddels gereed. Als sociale partners er met elkaar uit zijn is een grote stap gezet. De volgende stap is het meenemen van de deelnemer in de transitie. Dat is een grote uitdaging bij deze complexe materie. "Onderzoek leert dat je substantieel meer deelnemers kunt bereiken als het taalniveau op B1 wordt gesteld", zegt Driessen. "Het loont dus echt de moeite om het transitieplan om te zetten in een brochure op niveau B1 voor de deelnemers. Concepten als netto profijt zijn voor de experts al moeilijk te doorgronden, laat staan voor deelnemers. Wij adviseren om voldoende tijd en energie te steken in de deelnemerscommunicatie. Het is cruciaal om draagvlak voor de transitie te creëren", zegt Driessen.
* Aon houdt op dagbasis de dekkingsgraad bij van het geschatte gemiddelde Nederlandse pensioenfonds. Zowel de beleggingsrendementen als de rentetermijnstructuur worden op dagbasis aangepast aan de ontwikkelingen op de financiële markten. Ook geven wij de benodigde dekkingsgraad weer. Samen zegt dit iets over de kwaliteit van de financiële positie van het gemiddelde fonds. Dit geeft een goede indicatie van de ontwikkelingen bij de pensioenfondsen in Nederland. De samenstelling van de pensioenfondsen in Nederland is heel divers. Van hele grote fondsen als het ABP en Pensioenfonds Zorg en Welzijn tot kleine pensioenfondsen met soms maar enkele deelnemers. Aon heeft de samenstelling van het gemiddelde pensioenfonds gebaseerd op door De Nederlandsche Bank (DNB) en andere partijen gepubliceerde karakteristieken. Hier zit een vertraging in, omdat de statistieken altijd een maand achter lopen. De gemiddelde dekkingsgraad van Aon betreft een inschatting van de gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen. Wij gebruiken een prognosemodel. De werkelijke gemiddelde dekkingsgraad kan en zal afwijken van deze inschatting. Voor de werkelijke gemiddelde dekkingsgraad verwijzen wij naar de statistieken van DNB.