Netherlands

Stijging dekkingsgraden pensioenfondsen houdt aan in juni

 
  • Goede aandelenrendementen vingen effecten rentedaling op en zijn driver voor stijging dekkingsgraden
  • Communicatie cruciaal, persoonlijke deelnemersgesprekken raadzaam

Rotterdam, 1 juli 2024 - De indicatieve* gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen is in juni gestegen naar 120%. Goede aandelenrendementen vingen de effecten van een rentedaling op. De indicatieve beleidsdekkingsgraad, gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden, steeg in juni naar 119%.

Dat blijkt uit de Pensioenthermometer van Aon, wereldwijd dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen, die dagelijks de hoogte van de gemiddelde dekkingsgraad bijhoudt.

Juni draagt bij aan goed eerste half jaar
Hoewel de inflatie naar verwachting pas rond 2026 op target is, verlaagde de Europese Centrale Bank (ECB) begin juni de beleidsrente met 0,25% naar 3,75%. Daarmee verlaagt de ECB de rente eerder dan de Amerikaanse Fed, die voorlopig wacht met verlagen tot de inflatie meer duurzaam naar de 2% beweegt. Deze strategie wordt ook gevolgd door de Engelse centrale bank, maar die meldde dat de inflatie vorige maand het target bereikt heeft en de rente voorlopig ongewijzigd laat. Markten reageerden gelaten doordat de waardering dit jaar al vooruitgelopen is op een aantal renteverlagingen. Toch liet juni positief rendement op aandelen zien, waardoor in het eerste half jaar de aandelenmarkten met ruim 15% opliepen, gedreven door de IT-sector en de hoge verwachting van beleggers over de nieuwe mogelijkheden van kunstmatige intelligentie.

Een grote verrassing deze maand was de aankondiging door de Franse president Emmanuel Macron van vervroegde parlementsverkiezingen, nadat de extreemrechtse partij van Marine Le Pen, Rassemblement National (RN), een veel hoger Frans stemmenaandeel had behaald bij de verkiezingen voor het Europees Parlement. Dit zorgde direct voor een schok op de rentemarkt waarbij de Franse rentecurve met circa 0,2% steeg. De Franse aandelenbeurs sloot in juni bijna 4,5% lager. Inmiddels is de eerste ronde van de parlementsverkiezing in het voordeel van Marine Le Pen uitgevallen.

In juni stegen de aandelen van ontwikkelde markten met bijna 3% en emerging markets stegen zelfs met 5,3%. Gemiddeld daalde de rente met enkele basispunten, waardoor de vastrentende portefeuille steeg met 0,5%. De meer risicovolle obligaties stegen ook: bedrijfsobligaties (0,7%), high yield 0,5%) en emerging markets hard currency (0.5%). Het totale rendement van de portefeuille was deze maand 2,0%.

Swaprente gedaald, verplichtingen gestegen en vermogen gestegen in juni
Per saldo daalde in een maand tijd de risicovrije rente over de eerste 40 jaar met gemiddeld 7 basispunten. Door de rentestijging nam de waarde van de verplichtingen toe met ongeveer 1,0%. Door de stijging van het vermogen in juni met 2,0% steeg de indicatieve* dekkingsgraad per saldo met ongeveer 1%.

Tijdslijnen en hoorrecht
De tijdslijnen komen meer onder druk te staan. De transitiecommissaris heeft aangegeven dat uitstel voor de uiterste transitiedatum van 1 januari 2028 niet nodig is. De tussenliggende deadlines voor het transitieplan van 1 januari 2025 en het implementatieplan van 1 juli 2025 naderen echter met rasse schreden. Op deze deadlines is minister Schouten niet ingegaan in haar brief en hiermee blijven deze in tact. Dat betekent voor veel sociale partners en fondsen nog hard doorwerken. Als er sprake is van een vereniging van gepensioneerden of gewezen deelnemers dan hebben zij hoorrecht op het transitieplan. Dit moet op een dusdanig stadium in het proces plaatsvinden dat het ook nog van invloed kan zijn. Dit betekent dat er qua tijdslijnen voldoende rekening gehouden moet worden met dit hoorrecht. "Haak de vereniging van gepensioneerden of slapers vroegtijdig aan bij besluiten, zodat er geen sprake is van een verrassingseffect als het transitieplan er eenmaal ligt", zegt Frank Driessen, Director Wealth Solutions, Aon Nederland."

Communicatie
Op 20 juni 2024 was er een ronde tafelbijeenkomst in de Tweede Kamer over de onderwerpen governance, koopkracht en communicatie. Communicatie is een essentieel onderdeel van financiële producten in het algemeen en pensioen in het bijzonder. In gewone omstandigheden is dat al het geval, laat staan bij een belangrijke fundamentele wijziging zoals nu het geval bij de Wtp. Daarom is het cruciaal hier goed en zorgvuldig mee om te gaan. Hierbij mogen we niet vergeten voor wie we dit doen en welke verantwoordelijkheden we dragen. Draagvlak is onontbeerlijk daarbij, daarom moet voldoende tegemoet gekomen worden aan de zorgen van de deelnemers - ook als deze soms enigszins vergezocht lijken.

"Wij pleiten daarom voor een persoonlijk gesprek met de deelnemer, gefaciliteerd door de werkgever", zegt Driessen. "Onze ervaring is dat dit de meest effectieve manier is om de deelnemer te bereiken."

"We staan aan de vooravond van de grootste transitie in ons pensioenstelsel ooit. Dat betekent voor ons als sector een grote verantwoordelijkheid om de deelnemers goed mee te nemen in alle veranderingen. We moeten ons uiterste best doen om de gekozen oplossing goed uit te leggen aan de deelnemer."


* Aon houdt op dagbasis de dekkingsgraad bij van het geschatte gemiddelde Nederlandse pensioenfonds. Zowel de beleggingsrendementen als de rentetermijnstructuur worden op dagbasis aangepast aan de ontwikkelingen op de financiële markten. Ook geven wij de benodigde dekkingsgraad weer. Samen zegt dit iets over de kwaliteit van de financiële positie van het gemiddelde fonds. Dit geeft een goede indicatie van de ontwikkelingen bij de pensioenfondsen in Nederland. De samenstelling van de pensioenfondsen in Nederland is heel divers. Van hele grote fondsen als het ABP en Pensioenfonds Zorg en Welzijn tot kleine pensioenfondsen met soms maar enkele deelnemers. Aon heeft de samenstelling van het gemiddelde pensioenfonds gebaseerd op door De Nederlandsche Bank (DNB) en andere partijen gepubliceerde karakteristieken. Hier zit een vertraging in, omdat de statistieken altijd een maand achter lopen. De  gemiddelde dekkingsgraad van Aon betreft een inschatting van de gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen. Wij gebruiken een prognosemodel. De werkelijke gemiddelde dekkingsgraad kan en zal afwijken van deze inschatting. Voor de werkelijke gemiddelde dekkingsgraad verwijzen wij naar de statistieken van DNB.