Dekkingsgraden op magische grens van 100 procent

 

• December blijft spannende maand
• Uitvoering vormt de grote uitdaging bij overgang naar nieuwe pensioenstelsel

 

Rotterdam, 1 december 2020 - De indicatieve gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen is in november gestegen van 94% naar 100%. Positief vaccinnieuws leidde tot forse stijgingen op de aandelenmarkten. Ook de uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen leidde tot optimisme op de aandelenbeurzen. Daarnaast steeg de rente en dat leidde tot een afname van de verplichtingen.

Dat blijkt uit de Pensioenthermometer van Aon, wereldwijd dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen, die dagelijks de hoogte van de gemiddelde dekkingsgraad bijhoudt.

De indicatieve beleidsdekkingsgraad, gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden, is stabiel gebleven op 95%. Deze dekkingsgraad ligt boven het aangepaste tijdelijke wettelijk vereiste minimum van 90%. De hogere dekkingsgraden van voor de coronacrisis zullen echter in dit gemiddelde nog vervangen worden door de huidige lagere dekkingsgraden. Aangezien de indicatieve gemiddelde dekkingsgraad eind december 2019 van 103% wegvalt en vervangen wordt door de dekkingsgraad eind december 2020, blijft het nog spannend of alle fondsen uit de gevarenzone zijn.

Rente gestegen, verplichtingen gedaald

De rente steeg in november. De gehele rentecurve steeg boven het niveau van eind vorige maand door het sterke herstel van de financiële markten. Per saldo steeg in een maand tijd de risicovrije rente over de eerste 30 jaar met gemiddeld 5 basispunten. De Ultimate Forward Rate (UFR), waarmee pensioenfondsen de waarde van hun toekomstige verplichtingen berekenen, bleef stabiel op 1,8%. Door de rentestijging nam de waarde van de verplichtingen af met ongeveer 1%.

Aandelenmarkten krijgen vleugels

De aandelenmarkten reageerden positief op de uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Enkele dagen na de verkiezingen maakte Pfizer bekend dat zij een effectief vaccin hadden ontwikkeld, even later gevolgd door Moderna en AstraZeneca. Door al dit goede nieuws kregen de beleggers hoop op het snel kunnen indammen van de coronapandemie en dit gaf de financiële markten vleugels. Dat had niet alleen effect op de aandelenmarkten, ook de olieprijs kon profiteren van uitzicht op herstel van het economisch verkeer. De markten werden ook nog gesteund door de goede resultaten van de Chinese economie.

Op de financiële markten zorgden al deze positieve ontwikkelingen voor een forse stijging van wereldwijde aandelen met ruim 10%. De aandelen van ontwikkelde markten stegen met 11% terwijl de opkomende markten stegen met 6%. Aandelen van beursgenoteerd vastgoed profiteerden nu ook met een stijging van 7,5%. De vastrentende portefeuille bleef vrijwel onveranderd terwijl de licht oplopende rente normaal gesproken een negatief effect heeft. Binnen de vastrentende waardenportefeuille zorgde het optimisme namelijk voor lagere kredietrisico’s van bedrijven en landen. High yield en emerging market debt stegen beiden ongeveer met 4%. Het totale rendement van de portefeuille wordt geschat op 4,5%.

Kortingsdreiging afgewend?

Bij een geschatte gemiddelde dekkingsgraad van 100% lijken de meeste fondsen echt uit de gevarenzone. Het is de vraag wat de laatste maand van het jaar brengt. Deze maand laat zien dat de dekkingsgraad flinke schommelingen kan vertonen, in beide richtingen. Kortingsdreigingen zullen dit jaar waarschijnlijk meevallen, maar het is de vraag wat er de komende jaren gaat gebeuren. Uit het transitiekader moet blijken wat de vereiste dekkingsgraad wordt in de jaren tot 2026. Minister Koolmees zal de uitwerking van het transitiekader indienen met het wetsvoorstel Pensioenakkoord. De fondsen krijgen de komende jaren nog te maken met de dalende UFR, die een behoorlijke impact op de dekkingsgraad zal hebben. DNB heeft becijferd dat uitgaande van de stand per eind augustus een korting van 10% in 2022 dreigt. “Gezien de volatiliteit op de financiële markten blijft het ook dit jaar spannend hoe de laatste maand gaan uitpakken voor de dekkingsgraad”, zegt Frank Driessen, Chief Executive Officer van Aon Retirement & Investment. “We hebben vorig jaar gezien dat de laatste maand van het jaar nog voor verrassingen kan zorgen.”

Ook de uitvoering blijft een uitdaging

Daarnaast geven pensioenfondsen aan dat zij een lange weg te gaan hebben voordat zij over kunnen naar het nieuwe stelsel. De Pensioenfederatie deed onlangs een beroep op de politiek om niet te snel te veel te vragen, zodat fondsen hun IT-capaciteit kunnen spreiden. Fondsen hebben te maken met dubbele lasten: enerzijds moeten de huidige systemen nog intact blijven en nog een aantal jaren functioneren. Anderzijds moeten ze nieuwe systemen bouwen voor de uitvoering van het nieuwe stelsel. “Aan de ene kant zien wij dat fondsen eerder over willen naar het nieuwe stelsel, om van de dekkingsgraadproblematiek af te zijn”, zegt Driessen. “Het is echter wel zaak dat de overgang zorgvuldig plaatsvindt zodat het vertrouwen in de sector herstelt. Het is daarbij van belang dat de systemen goed opgezet en getest zijn. Juist dat laatste aspect kan nog wel voor vertraging aan de fondsenkant zorgen”. Het is ook van belang hoe de exacte invulling van bepaalde aspecten van het pensioenakkoord eruit gaat zien. Aon ziet dan ook uit naar het consultatiedocument, waaruit de verdere invulling en detaillering van het pensioenakkoord moet blijken.

Over Aon

Aon is adviseur op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen. Wij helpen onze klanten om hun doelen makkelijker te bereiken. Dit doen we door ze verantwoord risico’s te laten nemen. Wij analyseren de risico’s, bieden daar onafhankelijke en duurzame (verzekerings)oplossingen voor aan en staan onze klant bij als een risico zich voordoet. Aon heeft in Nederland 14 locaties met 2.500 medewerkers en wereldwijd meer dan 50.000 medewerkers in ruim 120 landen. Ga voor meer informatie naar www.aon.nl.

Disclaimer Aon houdt op dagbasis de dekkingsgraad bij van het geschatte gemiddelde Nederlandse pensioenfonds. Zowel de beleggingsrendementen als de rentetermijnstructuur worden op dagbasis aangepast aan de ontwikkelingen op de financiële markten. Ook geven wij de benodigde dekkingsgraad weer. Samen zegt dit iets over de kwaliteit van de financiële positie van het gemiddelde fonds. Dit geeft een goede indicatie van de ontwikkelingen bij de pensioenfondsen in Nederland. De samenstelling van de pensioenfondsen in Nederland is heel divers. Van hele grote fondsen als het ABP en Pensioenfonds Zorg en Welzijn tot kleine pensioenfondsen met soms maar enkele deelnemers. Aon heeft de samenstelling van het gemiddelde pensioenfonds gebaseerd op door De Nederlandsche Bank (DNB) en andere partijen gepubliceerde karakteristieken. Hier zit een vertraging in, omdat de statistieken altijd een maand achter lopen. De gemiddelde dekkingsgraad van Aon betreft een inschatting van de gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen. Wij gebruiken een prognosemodel. De werkelijke gemiddelde dekkingsgraad kan en zal afwijken van deze inschatting. Voor de werkelijke gemiddelde dekkingsgraad verwijzen wij naar de statistieken van DNB.