Pensioenagenda 2011 van het kabinet

Op 1 december 2010 heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een brief gestuurd aan de Tweede Kamer, waarin hij de planning voor pensioenonderwerpen voor het jaar 2011 uiteenzet. De belangrijkste aandachtspunten zijn hier uiteengezet.

Toekomstbestendigheid van pensioencontracten

De Minister geeft aan dat de rapporten van de commissies Frijns en Goudswaard én de evaluatie van het Financieel Toetsingskader (FTK) duidelijk maken dat er grote aanpassingen in het pensioenstelsel noodzakelijk zijn om het stelsel toekomstbestendig te maken.
Een belangrijk onderdeel van nieuwe pensioencontracten zal zijn dat die betere waarborgen moeten bieden voor nakoming van de afspraken. Pensioencontracten moeten zodanig worden gesloten dat de reële ambitie van een geïndexeerd pensioen voorop blijft staan. De nominale aanspraken worden echter zachter. Pensioenaanspraken moeten aangepast kunnen worden aan stijgingen van de levensverwachting en/of schommelingen op de financiële markten.

De sociale partners zullen leidend zijn bij de aanpassing van de pensioencontracten. Zij voeren momenteel overleg over dit onderwerp. Het kabinet gaat de komende tijd met de sociale partners en de toezichthouders in overleg om te zien welke aanpassingen in de wetgeving noodzakelijk zijn om pensioencontracten met meer voorwaardelijke aanspraken mogelijk te maken.

Belangrijk onderwerp is de behandeling van de opgebouwde aanspraken. De afspraken kunnen worden opgenomen in het sociaal akkoord, dat volgens planning in het voorjaar van 2011 zal worden gesloten.

PFG en medezeggenschap

De herziening van de Pension Fund Governance (PFG) en medezeggenschap van pensioengerechtigden is een ander traject dat aandacht krijgt in de brief. Het kabinet zal, naast het bestaande bestuursmodel voor pensioenfondsen, nog twee andere bestuursmodellen uitwerken. Daarmee kunnen de pensioenfondsen een passend model bij hun eigen identiteit kiezen. Op dit punt is rond de zomer een wetsvoorstel beoogd.

Verder is een onderzoek gaande naar het toezicht op de door de pensioenfondsen uitbestede taken. Als gevolg van de crisis is men gaan twijfelen of het toezicht hierop wel voldoende is. Wellicht komen er wettelijke eisen voor uitvoeringscontracten of uitvoeringsorganen. De uitkomsten van het onderzoek wil het kabinet meenemen in het wetsvoorstel over de bestuursmodellen.

Waardeoverdracht

De hoge bijbetalingen bij waardeoverdrachten leiden ertoe dat de positie van oudere werknemers op de arbeidsmarkt wordt geschaad. Het kabinet gaat in overleg met sociale partners en de pensioensector inventariseren wat de mogelijkheden zijn om deze problematiek op te lossen.

Overige pensioenonderwerpen

Transparantie uitvoeringskosten rechtstreeks verzekerde regelingen

Het kabinet gaat met de AFM bespreken welke mogelijkheden er zijn om de kostenstructuur in pensioencontracten bij rechtstreeks verzekerde regelingen beter inzichtelijk te maken. Relevante partijen uit de markt worden in het onderzoek betrokken. Dat kan leiden tot een scherper toezicht, maar het is nog te vroeg om een goed oordeel te geven.

Algemene Pensioeninstelling (API)

De invoering van de derde fase van de API hangt nauw samen met de governance en de toepassing van het Financieel Toetsingskader. In de eerste en tweede fase zijn al een Multi-opf en een Premiepensioeninstelling (PPI) mogelijk gemaakt. In het voorjaar van 2011 wordt de Tweede Kamer verder geïnformeerd over de stand van zaken rond de API.

Witte vlekken

Witte vlekken in pensioenen worden gevormd door werknemers die geen aanvullende pensioenregeling hebben. De omvang van deze witte vlekken over 2008 en 2009 wordt momenteel geïnventariseerd. In het voorjaar 2011 bespreekt het kabinet de uitkomsten met de Tweede Kamer en sociale partners.

Baanwisseling bij arbeidsongeschiktheidspensioen/nabestaandenpensioen

Het is de wens van het kabinet om pensioenverlies bij baanwisseling tegen te gaan. Het gebeurt regelmatig dat werknemers pensioenaanspraken verliezen omdat een nieuwe uitvoerder niet bereid is om alle risico's direct in dekking te nemen.

De bedrijfstakpensioenfondsen hebben nu aangegeven dat zij het uitlooprisico willen gaan dekken. Dat houdt in dat de arbeidsongeschiktheidsrisico's nog enige tijd gedekt blijven nadat een werknemer uit dienst is getreden. Hoewel de brief alleen ingaat op het arbeidsongeschiktheidspensioen verwachten wij dat ook de premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid gedekt blijft. Gevolg is wel dat het inlooprisico wordt beperkt. Een nieuwe deelnemer heeft dan niet meer een directe onbeperkte dekking voor de risico's. Deze werkwijze sluit aan bij die van de verzekeraars.

Het kabinet wil hiervan een nationaal wettelijk systeem maken, zodat er geen pensioenverlies meer ontstaat bij baanwisseling. Een wetsvoorstel hierover wordt in de tweede helft van 2011 verwacht.

Evaluaties

Rondom informatiebepalingen in de pensioenwetgeving en de uitruil van partnerpensioen in ouderdomspensioen zijn evaluaties gepland. Deze krijgen een lage prioriteit. De behandeling van de toekomstbestendigheid van het pensioenstelsel en PFG zullen prioriteit krijgen. De minister geeft aan dat de reacties op de rapporten waarschijnlijk pas in 2012 zullen volgen.

Tot slot

Duidelijk is dat 2011 een druk pensioenjaar wordt. Vooral de op handen zijnde wijziging in de pensioencontracten als gevolg van het pensioenakkoord tussen sociale partners zal ook gevolgen hebben voor uw pensioenregeling. Aon Hewitt houdt u op de hoogte van de belangrijkste ontwikkeling hierover. Tijdig anticiperen op de komende verandering lijkt ons van essentieel belang.