Risk Impact: extreem weer als economisch risico en omgaan met ‘fake news’
Januari 2018
Risk Impact is een uitgave van Aon Global Risk Consulting (AGRC), waarin de actuele risico’s en hun potentiële impact voor het Nederlands bedrijfsleven worden besproken. Wat speelt er in de wereld, wat betekent dit voor u en wat kunt u doen om de impact op uw bedrijf te beheersen en beperken?
Bestuurders en ondernemers van over de hele wereld kregen afgelopen maand tijdens het World Economic Forum (WEF) te horen wat naar verwachting de grootste toekomstige bedreigingen zijn voor de wereldeconomie. De top vier:
- extreme weersomstandigheden/natuurrampen;
- grootschalige onvrijwillige migratie;
- terroristische aanvallen;
- cyberaanvallen.
Ziet u de rode draad? Al deze toprisico’s houden wél verband met grote, maatschappelijke thema’s op de wereldmarkt, maar zijn niet primair economisch van aard. Dat is op zijn minst opvallend voor een bijeenkomst voor de groten der aarde die per definitie economisch ingestoken is. Hoe moeten we deze risico’s zien? Hoe kunnen ze uw organisatie raken? En weten we überhaupt zeker of dit de échte uitkomsten van het WEF 2018 zijn? Is het geen fake news?
Maatschappelijke kwesties als toprisico’s
Extreem weer en natuurrampen
Ook terugblikkend kunnen we de invloed van het weer niet negeren: 2017 kende het grootste aantal weer-gerelateerde calamiteiten ooit. Op nummer twee staat 2015. Wetenschappers zijn het erover eens dat de wereldeconomie meer en meer van de klimaatverandering gaat merken. Natuurrampen hebben steeds vaker grote of zelfs catastrofale gevolgen voor bedrijven.
De voorspellingen van klimaatwetenschappers voor de komende decennia zijn ook bij het identificeren van risico’s voor úw bedrijf van belang. Ze helpen u bepalen hoe het klimaat zich in de regio van uw vestigingen ontwikkelt. Stap twee is in kaart brengen hoe extreem weer uw bedrijf kan raken en onderzoeken wat u daaraan kunt doen. Cruciaal is dat u deze stappen ook voor uw kritische leveranciers en grootste afnemers uitvoert. Grofweg zijn uw opties:
- Het risico vermijden (vestiging verplaatsen)
- Het risico accepteren (de bijbehorende impact dragen zonder failliet te gaan)
- Het risico beheersen (maatregelen nemen die het risico verkleinen)
- Het risico overdragen (verzekeren).
Grootschalige onvrijwillige migratie
Door politieke onrust en burgeroorlogen slaan wereldwijd honderdduizenden mensen op de vlucht. Wist u dat u daar ook als werkgever mee kunt worden geconfronteerd? Denk aan verlies van lokaal personeel en aan een uitzendverbod voor expats omdat een gebied niet veilig is, met een (dreigend) tekort aan lokale kennis en capaciteit tot gevolg. In extreme gevallen kunnen lokale bevelhebbers u en uw mensen zelfs de toegang tot uw locatie ontzeggen.
Terroristische aanslagen
Volgens de Aon Terrorism & Political Violence Map steeg de kans op terroristische aanslagen in 2016 wereldwijd met maar liefst 174%. Hoewel deze stijging niet voor elk gebied geldt, is de realiteit dat aanslagen altijd en overal plaats kunnen vinden. In een allesomvattend crisisplan staat wat medewerkers tijdens een incident moeten doen en hoe de samenwerking met overheid en de zorg voor medewerkers is geregeld. Nieuw is dat ook de financiële gevolgen van terreur(dreigingen) tegenwoordig te verzekeren zijn. Heeft u de risico’s en mogelijke consequenties van terreur voor uw organisatie in kaart? Onze adviseurs bespreken de opties graag met u.
Cyberaanvallen
Na het jaar van WannaCry en Petya is het niet gek dat het risico op cyberaanvallen hoog op de WEF-lijst prijkt. Verregaande automatisering van processen, activiteiten en middelen maakt bedrijven extra kwetsbaar. Veel organisaties geven zelf toe dat ze nog onvoldoende op cyberaanvallen zijn voorbereid. Dat is een steeds groter risico: zowel bij phishing, ransomware als hacking komt een bedrijf vaak volledig stil te liggen.
Intern richten bedrijven zich vaak compleet op de technische beveiliging van systemen, bijvoorbeeld met behulp van firewalls. Wat ze vaak vergeten, is dat een continuïteitsplan net zo belangrijk is. Een cyberaanval totaal uitsluiten kan immers nooit. Als het toch misgaat, kan een plan helpen om uw organisatie snel weer operationeel te krijgen.
Vechten tegen nepnieuws
Is al dat nieuws van het WEF wel écht? Die twijfel houdt vandaag de dag steeds meer mensen bezig. Lastig is de snelheid van met name social media, waardoor nieuws én nepnieuws zich steeds sneller verspreiden. Omdat nieuws vaak doorgegeven wordt, zegt ook de afzender ervan steeds minder. Typerend is de Amerikaanse president Trump die haast dagelijks lukrake claims via Twitter de wereld inschiet. Vooronderzoek doet hij nauwelijks.
Ook u kunt slachtoffer van nepnieuws worden. Heeft u bijvoorbeeld al eens bedacht wat er gebeurt als een ‘vals’ bericht over uw omzet of een vermeend faillissement uw zakenrelaties bereikt? Kwaadwillige (ex-)medewerkers kunnen zo in een mum van tijd het imago van uw bedrijf schaden. Dergelijk gedrag het hoofd bieden is lastig. Een goed startpunt is een communicatieplan waarin staat wat medewerkers mogen zeggen en welke uitlatingen via de woordvoerder moeten lopen. Ook een crisisplan kan helpen nepnieuws te bestrijden. Met zo’n plan kan uw organisatie snel handelen en stakeholders via de juiste kanalen informeren.
De Europese Commissie wil nepnieuws steviger aanpakken. Een expertgroep met daarin academici, journalisten en vertegenwoordigers van Google, Twitter en Facebook buigt zich over dit punt. Ideeën zijn een keurmerk voor nieuws en een richtlijn voor waarheidsvinding. Dat laatste punt is ook voor u en uw medewerkers van belang. Doe altijd grondig onderzoek voordat u berichtgeving aanneemt en erop acteert.