Risk Impact: Verharding verzekeringsmarkt steeds reëler
Risicokosten en verzekeringspremies mogelijk hoger
Deze editie van de risk impact focust op een belangrijke ontwikkeling op het gebied van kosten van risico en bedrijfsmatige verzekeringen. De verzekeringsmarkt toont namelijk voor het eerst sinds vele jaren tekenen van verharding. Na jaren van voldoende aanbod en lage premies voor schadeverzekeringen, moeten organisaties ernstig rekening houden met flink hogere risicokosten. In de maand november waren de eerste tekenen hiervan al zichtbaar. Na een analyse van de onderliggende factoren staan we stil bij mogelijke maatregelen zoals de nieuwste innovatie: een standby Captive.
Voor een aantal sectoren zoals de food-, afval en recycling, gezondheidszorg-, en autolease-sector en een aantal bedrijven met internationale programma’s, stijgen de kosten voor risicomanagement en verzekeringen fors. Deze stijging zien we breder in de markt bij verzekeringen voor bouwprojecten, wagenparken en bestuurdersaansprakelijkheid. Deze ommekeer is echter nog niet zichtbaar in de hele verzekeringsmarkt, maar de kans stijgt dat deze verharding van de schadeverzekeringsmarkt overslaat naar andere sectoren en soorten verzekeringen. Om de kosten- en risicostijging te beperken, is het nodig om nú voor te sorteren op een hardere markt en alvast maatregelen te nemen.
Impact risicokosten op totale kosten bedrijven kan hoog oplopen
Het aandeel van de kosten van risicomanagement en verzekeringen op de totale kosten van bedrijven variëren. Voor bedrijven met risicovolle activiteiten en bezittingen kunnen deze kosten tot boven de 5% oplopen, echter voor de meeste bedrijven blijft dit onder de 1%. Ondanks de daling van de verzekeringspremie van de laatste jaren heeft het verleden bewezen dat de premies met tientallen procenten kunnen stijgen. 15 jaar geleden kwamen voor veel bedrijven zelfs verdubbeling van premies voor.
Harde en zachte verzekeringsmarkt
De verzekeringsmarkt heeft een cyclisch karakter. Het wisselt korte periodes van harde markten (stijgende premies, aanbiedersmarkt) af met langere periodes van zachte markten (dalende premies, kopersmarkt). In een harde markt kunnen premies met tientallen procenten stijgen. De laatste echte harde markt dateert van de periode 2001 tot 2004. Sindsdien verkeren we al jaren in een bijna oneindig lijkende zachte markt met voldoende capaciteit en gelijkblijvende of dalende premies. Er zijn steeds meer tekenen dat dit snel verandert.
Vier factoren die verharding bepalen: seinen op oranje
Binnen de verzekeringsmarkt is op dit moment nog veel kapitaal beschikbaar. Voordat de markt over de hele linie kan verharden, is daarom een stevige negatieve impuls in één of meer factoren nodig. Er zijn vier factoren die van invloed zijn op een verhardende markt.
1. Natuurrampen
Ten eerste de invloed van grote schades uit natuurrampen op de premies en aanbod vanuit de herverzekerings- en alternatieve kapitaalmarkt. Het al jaren stijgende aantal natuurrampen heeft tot nu toe nog niet geleid tot hogere premies. Zelfs 2017 - het slechtste schadejaar ooit in de historie voor natuurrampen door onder andere bosbranden in Californië, orkanen in het Caraïbisch gebied en de Verenigde Staten – kon worden opgevangen door voldoende kapitaal in zowel de herverzekerings- als in de alternatieve kapitaalmarkt. Doordat beide markten het afgelopen jaar forse verliezen leden, is hun absorptievermogen verminderd. Hierdoor kan het aanbod vooral vanuit de kapitaalmarkt afnemen. Beleggers in het kapitaalmarktinstrument catastrofe obligatie kregen namelijk fors negatieve rendementen en zijn zich daarom veel meer bewust van de risico’s van deze innovatieve instrumenten.
2. Verzekeringsmarkten
De invloed van de belangrijke Amerikaanse verzekeringsmarkt en Londense beurs voor verzekeringen (Lloyd’s) is vaak een indicator voor de Europese verzekeringsmarkt. In de Verenigde Staten zijn de premies op brandverzekeringen na jarenlange dalingen nu al vier kwartalen op rij gestegen. Ook zien we dat Lloyd’s zeer kritisch naar de zogeheten ‘syndicaten’ kijkt en dat als gevolg een aantal syndicaten hun deuren hebben gesloten.
3. Beurzen
Ook de beleggingsrendementen en beurzen beïnvloeden de resultaten van verzekeraars. Door het grote kapitaal dat verzekeraars moeten aanhouden, hebben beleggingsresultaten veel impact. Door de toegenomen volatiliteit in de financiële markten neemt het risico toe. Daarentegen kan de recent ingezette rentestijging de resultaten van verzekeraars helpen, doordat het grootste deel van het kapitaal vastrentend wordt belegd.
4. Fusies
Tot slot zijn er een aantal kleinere ontwikkelingen en omstandigheden die impact hebben. Zo is het aantal aanbieders afgenomen door grote fusies (NN-Delta Lloyd, Ace en Chubb en Axa en XL) en heeft een verschuiving van commerciële prijsvorming naar technische prijsvorming plaatsgevonden door Solvency II.
Nu alvast maatregelen nemen
Met al deze voortekenen en daardoor een verhoogd risico op een ommekeer in de markt, is het belangrijk dat organisaties starten met de voorbereiding op minder gunstige marktomstandigheden en hogere risicokosten.
Dat begint met het analyseren en bepalen van de eigen financiële draagkracht of risicobereidheid (risk appetite), zodat eigen risico’s eventueel verhoogd kunnen worden om daarmee premiestijgingen op te vangen. Een aantal ondernemingen anticipeert al op een ommekeer door premies en voorwaarden voor meerdere jaren vast te leggen, of bijvoorbeeld door een eigen in-house (captive) verzekeringmaatschappij op te lijnen of door daarvan de mogelijkheden te onderzoeken.
Risicomanagement
Ook is het belangrijk om het risicomanagement goed op orde te hebben. Dit maakt het gemakkelijker om het eigen risicoprofiel goed te kunnen ’verkopen‘ aan verzekeraars. Ook beperkt dit de zelf gedragen schadelast door eventuele hogere eigen risico’s. Door risicomanagement en -financiering integraal onderdeel te maken van het financiële beleid, levert dit een significante bijdrage aan het realiseren van de financiële doelstellingen.
Standby Captive Cell Company
Vooral de laatste ontwikkeling op dit gebied, de standby cell biedt de ideale oplossing om een omslaande markt voor te zijn. Een stand-by cel is een captive constructie die op de plank klaar staat, maar nog niet in gebruik is. Op deze manier wordt een groot deel van de kosten vermeden, terwijl de cel wel direct gebruikt kan worden zodra daar behoefte aan is. Het is dus eigenlijk een soort optie op een captive. Vaak bestaat er behoefte aan de extra mogelijkheden die een cel biedt rondom prolongatie, maar ontbreekt tijd om een cel op dat moment op te zetten. Het onderstaande plaatje illustreert de situatie met en zonder standby cell.
